De menstruatiecyclus is een periodieke verandering in het lichaam van de geslachtsrijpe vrouw tussen de puberteit en de menopauze. De cyclus heeft te maken met de eicelrijping en het klaarmaken van het lichaam voor mogelijke zwangerschap. De menstruatiecyclus heeft dus te maken met de vruchtbaarheid van de vrouw. De gemiddelde duur van een normale menstruatiecyclus bedraagt 25 tot 35 dagen, maar kan uiteenlopen van 21 dagen tot drie maanden.
De anticonceptiepil, ook wel de pil, is de meest gebruikte methode van anticonceptie in de Lage Landen, waar deze in 1962 als Lyndiol door Organon werd geïntroduceerd. In Nederland kwam de anticonceptiepil in 1964 beschikbaar, ze was tot 1969 slechts op doktersrecept te verkrijgen. De anticonceptiepil werkt door de ovulatie te blokkeren, en daarnaast de baarmoeder minder geschikt te maken voor de acceptatie van een embryo als er toch een bevruchting zou plaatsvinden. Bovendien maakt de pil het slijm van de cervix dikker, waardoor het sperma moeilijker bij de eicel kan komen.
Het spiraaltje is een klein voorwerp dat voor anticonceptie in de baarmoeder-holte wordt gebracht (intra uterien, 'in de baarmoeder', vandaar de Engelse naam Intra-Uterine Device (IUD)). Het spiraaltje is de meest gebruikte en goedkoopste manier van anticonceptie voor de lange termijn die ook weer ongedaan gemaakt kan worden. Inbrengen en verwijderen van het spiraaltje moet gebeuren door een arts. Het blijft zolang de vrouw geen kinderen wil in de baarmoeder aanwezig gedurende 5 jaar.
Het etonogestrel implantatiestaafje (ook wel bekend onder zijn merknaam Implanon) is een wit, buigzaam staafje van 4 centimeter lang en 2 millimeter dik, dat onderhuids ingebracht wordt aan de binnenzijde van de bovenarm van de vrouw en is bedoeld om een zwangerschap te voorkomen.Het etonogestrel implantatiestaafje heeft een remmende werking op de eisprong; er komt geen eicel vrij tijdens de menstruatiecyclus van de vrouw.
De Medroxyprogesteron injectie (ook wel bekend als prikpil of onder de merknamen Sayana of Depo-provera) is een injectie die bedoeld is om zwangerschap te voorkomen (hormonaal contraceptivum). De medroxyprogesteron heeft een remmende werking op de eisprong; er komt tijdens de menstruatiecyclus geen eicel vrij. Ook wordt de binnenkant van de baarmoeder minder geschikt voor het innestelen van een eventueel bevruchte eicel. Hierdoor kan de menstruatie verminderen of zelfs uitblijven. De werking begint direct na injectie en houdt een 12 weken aan.
Een pessarium (of Vrouwenring) (letterlijk (uit het Grieks: pessos = [ronde] steen): rond, ringvormig voorwerp) is een door vrouwen te gebruiken voorwerp dat in de schede wordt geplaatst als voorbehoedsmiddel of ter verlichting van klachten van verzakking of incontinentie. Deze laatste toepassing is heel gebruikelijk; pessaria voor anticonceptie worden in Nederland vrijwel niet meer gebruikt. Een pessarium voor geboorteregeling bestaat uit een rubberen vlies van ongeveer 6-10 cm doorsnede. Langs de rand is een ronde ingebouwde veerring.
Een pessarium (of Vrouwenring) (letterlijk (uit het Grieks: pessos = [ronde] steen): rond, ringvormig voorwerp) is een door vrouwen te gebruiken voorwerp dat in de schede wordt geplaatst als voorbehoedsmiddel of ter verlichting van klachten van verzakking of incontinentie. Deze laatste toepassing is heel gebruikelijk; pessaria voor anticonceptie worden in Nederland vrijwel niet meer gebruikt. Voor een pessarium voor verzakking zijn vele typen beschikbaar; een van de meer gebruikte vormen is een ring met een diameter tussen ca 50 en 80 mm en een dikte van 5-10 mm.
De morning-afterpil (ook wel noodpil genoemd) is een middel dat tot maximaal 72 uur na onbeschermde geslachtsgemeenschap de kans op zwangerschap sterk vermindert. De werkzame stof in deze geregistreerde pil is levonorgestrel, de merknaam Norlevo. In de vorige eeuw werden ook andere combinaties van hormonen en doseringen gebruikt, allen off-label. Sommigen rekenen de morning-afterpil tot de anticonceptiemiddelen. Anderen beschouwen het als een aborterend middel. De pil werkt het best als deze binnen 12 uur na de onbeschermde geslachtsgemeenschap wordt ingenomen.
Een miskraam is een spontane afbreking van een zwangerschap tot 20 weken (door de Wereldgezondheidsorganisatie gedefinieerd; in Nederland wordt gesproken van een miskraam tot 16 weken.) De medische term hiervoor is 'spontane abortus', maar omdat 'abortus' in de spreektaal wordt gebruikt voor een opzettelijke zwangerschapsafbreking (officieel: abortus provocatus), wordt dat woord vaak met enige voorzichtigheid gebruikt bij ouders die ongewild een zwangerschap verliezen.
Abortus (Arte) Provocatus, ook wel Abortus Provocatus Lege Artis of opzettelijke vruchtafdrijving genoemd, is de medische term voor het voortijdig afbreken van een zwangerschap door (medisch) ingrijpen. In het Nederlands wordt meestal kortweg de term abortus gebruikt voor deze handeling. Het woord 'abortus' betekent in de medische terminologie alleen voortijdige geboorte of miskraam. Een miskraam wordt door medici dan ook wel aangeduid als een 'spontane abortus'. De volledige term abortus provocatus komt uit het Latijn: aboriri = vergaan of verloren gaan en provocare = oproepen.
